Stella en Sterre zijn twee sterretjes die samen naar de aarde komen. Onderweg loopt het mis en Stella moet alleen verder…
Het boek ‘Straal Stella, straal!’ gaat over ‘vanishing twin’ of ‘womb twin survivor’ of ’tweelingverlies’.
Uit onderzoek blijkt dat één op acht zwangerschappen als een tweeling of meerling begint (voor het gemak spreek ik hier verder over tweeling, maar het kan dus ook gaan om een meerling). Bij zo’n 90% van deze oorspronkelijke tweelingzwangerschappen sterft in de loop van de zwangerschap één vruchtje (of meerdere vruchtjes) af waardoor er uiteindelijk maar één kind geboren wordt. In veel gevallen heeft de moeder niets gemerkt van wat er zich afspeelde en is er door een arts nooit iets bijzonders opgemerkt (de meeste vruchtjes sterven af in de loop van het eerste trimester waardoor er niets meer van te zien is op de eerste echo). In een aantal gevallen treedt er een ernstige bloeding op, is er op de echo een rest van een tweede vruchtje te zien of vindt de vroedvrouw na de geboorte bij nazicht van de placenta een ingekapseld vruchtje.
Op het kind dat overleeft, heeft de dood van zijn of haar tweelingbroer of -zus een enorm diepe indruk gemaakt. De band die de twee vruchtjes hadden toen ze samen in de baarmoeder verbleven, is uniek en bijzonder hecht. Ookal gaat het om embryo’s van slechts enkele weken oud, toch zijn ze op dat moment al in staat om elkaar te horen en voelen.
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat tweelingen al heel vroeg in de zwangerschap met elkaar in contact zijn, op elkaars bewegingen reageren, met elkaar “spelen”,… Op dat moment is er nog geen sprake van twee aparte persoontjes; ze beleven samen een gevoel van één-zijn, van diepe verbinding en symbiose. Ze zijn elkaars verlengde en gaan in elkaar op.
Wanneer een tweeling geboren wordt, vertoeven beide baby’s nog steeds in die symbiose. Doorheen het opgroeien ontdekken ze langzaamaan dat ze twee aparte persoontjes zijn en maken ze zich los van elkaar. Dit proces van loslaten verloopt stap voor stap waardoor deze kinderen dit niet noodzakelijk ervaren als een pijnlijk verlies maar als een normale evolutie.
Wanneer deze symbiose echter abrupt wordt verbroken, zoals door de dood van één van de twee kinderen, dan wordt dit wel als zeer traumatiserend ervaren door de overblijver. Deze blijft achter met een diep gevoel van eenzaamheid, verlies en gemis en met een diep verlangen naar dat heerlijke gevoel van samen-één-zijn.
Effect van tweelingverlies op de overlever.
Dit verlies heeft een grote impact op de manier waarop de overlever in het leven staat. Een overlever van een tweelingzwangerschap leeft met een diep verlangen dat niet ingevuld raakt. Hij of zij verlangt naar dat diepe gevoel van eenheid en symbiose dat zo plots verdween maar dat jammer genoeg in geen enkele menselijke relatie terug te vinden is. Overlevers voelen zich bijgevolg vaak erg eenzaam en onbegrepen. Er is ook steeds een diep verdriet op de achtergrond, een melancholie of een neerslachtigheid. Overlevers zijn vaak zoekers die niet altijd weten wat ze zoeken, maar ze weten wel dat ze iets missen. Ze worden vaak ontgoocheld omdat ze er maar niet in slagen te vinden wat ze zoeken. Het verlangen blijft knagen…
Veel overlevers hebben het moeilijk om werkelijk hun leven in handen te nemen, om hun doelen te bereiken en hun dromen waar te maken. Ze verliezen zichzelf in hun verdriet en hun verlangen, waardoor ze er niet in slagen echt met beide voetjes op de grond te komen. Of ze hebben het gevoel geen recht te hebben op het leven of voelen zich schuldig zonder te begrijpen waarom (schuldig omdat hij/zij het wel overleefd heeft en de ander niet; sommigen hebben zelfs onbewust de overtuiging dat ze hun tweelinghelft vermoord hebben). Andere overlevers zijn buitensporig bang om zelf dood te gaan of zoeken steeds de rand van de dood op in extreme sporten of bewust mislukte zelfmoordpogingen. Veel tweelingoverlevers saboteren zichzelf door elke poging om iets van hun leven te maken, meteen tegen te werken waardoor ze niet vooruit geraken.
Veel jonge tweelingoverlevers blijken huilbaby’s te zijn (ze huilen om het verlies van hun allerliefste tweelinghelft). Sommige jonge overlevers hebben een ingebeeld vriendje. Bij veel overlevers merk je op jonge leeftijd (peuter- en kleutertijd) echter niet veel. Pas later valt de melancholie op of het onvermogen helemaal tevreden te zijn met wat het leven te bieden heeft. Op lagere schoolleeftijd zie je dat veel overlevers uitzonderlijk hard hechten aan een huisdier of buitensporig verdrietig reageren op een overlijden. Ze hechten zich erg aan één vriendje of vriendinnetje waar ze alles van verwachten. Vaak blijkt dit kind de verwachtingen niet te kunnen invullen en is de overlever diep ontgoocheld en gekwetst of in de war. Op den duur hebben overlevers weinig hechte vriendschappen omdat ze uit ervaring hebben geleerd dat die hen niet brengen wat ze zo hard verlangen. En zo blijft het diepe gevoel van eenzaamheid één van de belangrijkste kenmerken van tweelingoverlevers.
De symboliek van dit verhaal.
Dit verhaal beschrijft het overlijden van één kind van een tweeling tijdens de zwangerschap. Het belicht het verdriet en het verlangen waarmee de overlever blijft zitten. Tegelijk biedt het een mogelijkheid aan om opnieuw het contact met de overleden tweelinghelft aan te gaan, de scheiding te aanvaarden en verder te gaan met het leven.
In dit verhaal wordt er niet letterlijk gesproken wordt van een zwangerschap maar maak ik gebruik van een metafoor: de reis van de twee sterretjes (Stella en Sterre) naar de aarde staat symbool voor de tweelingzwangerschap.
Je opnieuw verbonden voelen met je overleden tweelinghelft.
Voor tweelingoverlevers kan het bewust worden van wat er gebeurd is, heel helend zijn. Het is belangrijk te erkennen wat er aan de hand is: we zijn niet meer samen, de ander is dood en ik leef nog…
Net zoals je met een overleden geliefde in gedachten nog gesprekken kan hebben en het gevoel hebt dat je verbonden blijft over de dood heen en dat hij/zij je “vanuit de hemel” gadeslaat en aanmoedigt, zo kan je ook in gedachten en in je hart je opnieuw verbonden voelen met je verloren tweelinghelft. Het opnieuw verbinden met de verloren tweelinghelft heeft verstrekkende gevolgen. Dingen vallen op hun plaats, je begrijpt eindelijk waarom je bepaalde moeilijkheden ervaart in je leven, het verlangen kan naar de juiste persoon gericht worden en wordt niet langer op de wereld rondom je gericht (waar het verlangen toch niet ingevuld kan worden). Tegelijk kan je als overlever je eindelijk helemaal richten op het aankomen op aarde, het uitbouwen van je eigen leven en het waarmaken van je dromen. Je zit niet langer gevangen in dat diepe verdriet en oningevulde verlangen waarvan je vaak niet eens hebt begrepen waarom het er was.
De tweelinghelft wordt een supporter die je aanspoort om iets te maken van je leven ipv te blijven treuren en zoeken. Voor het eerst sta je er niet meer alleen voor…
Hoe werken met kinderen rond tweelingverlies?
In mijn werk met kinderen merk ik regelmatig dat hun emotionele moeilijkheden terug te brengen zijn tot het drama dat ze in de moederschoot hebben meegemaakt. Wanneer uit het verhaal van de ouders niet voor 100% zeker kan worden opgemaakt dat er sprake is geweest van tweelingverlies (wanneer er tijdens de zwangerschap geen bloedingen zijn geweest of geen andere symptomen die op tweelingverlies kunnen wijzen), gebruik ik dit verhaal om na te gaan of het kind dit thema herkent. Tweelingoverlevers zijn diep geraakt door dit verhaal. Ze herkennen de emoties van Stella en leven op een heel intense manier mee.
Dit verhaal biedt aan kinderen de kans om op onbewust niveau grote stappen naar heling te zetten. Het thema dat al die tijd misschien nooit aan de orde kwam, kan nu wel naar boven komen. De emoties die erbij horen, krijgen een plaatsje. Zelf een einde verzinnen voor het verhaal biedt de mogelijkheid om verder te gaan en niet te blijven vast hangen.
Voor jongeren en volwassenen kan dit verhaal een aanzet zijn om verder aan de slag te gaan met dit thema. Dit verhaal helpt om de emoties rond dit verlies naar boven te laten komen zodat ze kunnen worden losgelaten. Dat is de basis om niet langer slachtoffer te zijn van het feit dat je tweelingzus/-broer overleden is. Je kan daarentegen die eerste weken samen als een geschenk leren zien, als een unieke ervaring.
Ik hoop dat dit verhaal een handvat kan bieden aan tweelingoverlevers van gelijk welke leeftijd. Laat je raken, laat het verdriet toe, de pijn, de kwaadheid om het oningevulde verlangen,… Verbind je opnieuw maar dan op de juiste manier. Plaats jezelf en je tweelingbroer/-zus op de juiste plaats: jij bent hier op aarde en hij/zij is hier niet. Ontdek dat het hier op aarde toch nog de moeite kan zijn, ook al is je allerliefste tweelingzus/-broer er niet bij om het ook mee te maken.
Ik wens je van harte toe dat je tweelinghelft in je hart kan wonen en de stem kan worden die in je oor fluistert.
Meer info rond dit thema:
http://www.inspiringvoices.org/nominees/6/wombtwin.com
http://www.associatedcontent.com/article/2776796/are_you_a_womb_twin_survivor_pg2.html?cat=5
Het drama in de moederschoot: de verloren tweelinghelft. A.R. Austermann ISBN: 9789077247679
UNTWINNED. Perspectives on the death of a twin before birth. Edited by Althea Hayton. ISBN 0-9525654-9-8 Published by Wren Publications 2007
A SILENT CRY. Wombtwin survivors tell their stories. Edited by Althea Hayton ISBN 978-0-9557808-0-6 Published by Wren Publications 2008
WOMB TWIN SURVIVORS. the lost twin in the Dream of the Womb. Althea Hayton. ISBN 978-0-9557808-2-0 To be published by Wren Publications March 1st 2011
HEALING PATH for wombtwin survivors. Written by Althea Hayton. Published as an ebook by Wren Publications 2005
My twin vanished… did yours?
Dr. Brent H. Babcock